Volgens de Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden (NEA), uitgevoerd door kennisinstituut TNO en het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), blijkt dat steeds meer jonge werkenden te maken krijgen met burn-outklachten. In 2022 gaf één op de drie werknemers tussen de 18 en 34 jaar aan symptomen van een burn-out te ervaren.
In dit blog lees je wat een burn-out is en wat je als individu en werkgever kunt doen om het te verhelpen of voorkomen.
Wat is een burn-out?
Een burnout is een staat van extreme fysieke en mentale uitputting. In het Engels betekent het letterlijk ‘opgebrand’. Mensen met een burn-out voelen zich vaak ziek van de klachten en zijn niet meer in staat om te werken of hun dagelijkse taken te voltooien.
Een burn-out ontwikkelt zich vaak geleidelijk en veel mensen negeren de eerste signalen. Het is belangrijk om deze klachten serieus te nemen, omdat ze anders kunnen verergeren en leiden tot langdurige gezondheidsproblemen en ziekteverzuim.
Wanneer heb je een burn-out?
Je kunt spreken van een burn-out wanneer je gedurende een langere periode last hebt van blijvende stress en uitputting. Je bent niet meer in staat om fysiek en mentaal hiervan te herstellen, zelfs niet nadat je hebt gerust.
Het is meer dan slechts een periode van vermoeidheid; het is een toestand waarin je chronisch overbelast bent en de controle over je energieniveau en emotionele balans kwijt bent.
Een burn-out ontstaat meestal door een combinatie van factoren en uit zich door een reeks symptomen waardoor je niet meer goed kunt functioneren in het dagelijks leven.
Wat zijn burn-out klachten?
Zoals al benoemd uit een burn-out zich zowel lichamelijk als geestelijk. De meest voorkomende klachten zetten we hieronder op een rij voor je.
Fysieke klachten
- Extreme vermoeidheid: een constante en algehele vermoeidheid, zelfs na veel slaap.
- Slaapproblemen: ondanks de extreme vermoeidheid, kan iemand in een burn-out vaak de rust niet vinden om in slaap te vallen. Dit komt vaak door al het gepieker.
- Maag- en darmklachten: buikpijn, misselijkheid, of spijsverteringsproblemen
- Hoofdpijn: veelvoorkomende spanningshoofdpijn of zelfs migraine
- Verlaagde weerstand: sneller ziek worden door een verzwakt immuunsysteem
Mentale klachten
- Concentratieproblemen: moeite met focussen, snel dingen vergeten, en snel afgeleid zijn
- Verminderde productiviteit: taken duren langer om af te ronden en vereisen meer inspanning
- ‘Brainfog’: een soort mentale “mist” in het hoofd, ook wel overweldiging bij het nadenken
- Besluiteloosheid: moeite met beslissingen maken
Oorzaken van een burn-out
Een burn-out wordt veroorzaakt door een combinatie van factoren, die langdurig uit balans zijn. Deze factoren kunnen zowel extern (omgeving) als intern (persoonlijke eigenschappen) zijn. Dit zijn de belangrijkste oorzaken van een burn-out:
Werkdruk te hoog
Als je voortdurend meer werk krijgt dan je aankunt, zonder voldoende tijd of middelen om het af te maken, kan dat leiden tot uitputting en frustratie. Daarnaast kan het regelmatig overwerken of geen tijd nemen voor pauzes en ontspanning, je mentale en fysieke reserves uitputten.
Persoonlijke factoren
Mensen die hoge eisen aan zichzelf stellen en moeite hebben met het accepteren van fouten, lopen een hoger risico op burn-out. Ze blijven vaak doorgaan, ook als ze al uitgeput zijn. Daarnaast kunnen sommige mensen moeilijk grenzen stellen en nemen ze vaak te veel verantwoordelijkheden op zich.
Persoonlijke omstandigheden
Problemen thuis, zoals relatieproblemen, financiële zorgen, of de zorg voor zieke familieleden, kunnen leiden tot aanhoudende stress die bijdraagt aan een burn-out. Daarnaast kunnen omstandigheden zoals scheidingen, verlies van een dierbare of grote veranderingen in je sociale omgeving leiden tot emotionele uitputting en burn-out.
Herstellen van een burn-out
Herstellen van een burn-out is een lang proces en vraagt zowel fysieke als mentale zorg. In het kort zijn de volgende onderdelen heel belangrijk in dit proces:
- Rust en herstel. Neem voldoende de tijd om zowel je fysieke en mentale gezondheid voldoende rust te geven. Ook is slaap een belangrijk factor om over een burn-out heen te komen
- Ondersteuning. Enkel met professionele hulp zoals therapie en/of coaching kan het verwerken van de stress echt beginnen. Je hoeft het niet alleen te doen.
Het herstellen van een burn-out is veel complexer dan we in dit artikel kunnen benoemen. Het is daarom heel belangrijk om het voor te zijn. Een gezonde levensstijl en grenzen stellen op de werkvloer is heel belangrijk.
Samen met je werkgever en medische onderzoeken wordt dit makkelijker. Het in kaart brengen van mogelijke oorzaken en het maken van een concreet verbeterplan zorgen voor goede resultaten.
Hoe kan een werkgever burn-outs voorkomen?
Gezien men soms een groot deel van de week doorbrengt aan het werk, kan een werkgever een significante rol spelen bij het voorkomen van burn-outs.
Werkdruk verlagen
Werkdruk is een van de meest voorkomende stressfactoren bij medewerkers, zo blijkt uit de Preventief Medische Onderzoeken die wij uitvoeren bij Vital Solutions. Het verlagen van werkdruk is essentieel om stress te verminderen. Dit kan namelijk op lange termijn werknemers opbreken, en in combinatie met andere factoren een burn-out veroorzaken.
Op het moment dat een werknemer in een burn-out terecht komt, raakt de werknemer in ziekteverzuim. Dit wil je natuurlijk voorkomen als werkgever. Ga met werknemers en leidinggevenden het gesprek aan om:
- Time management te verbeteren
- De prioriteiten te stellen
- Realistische doelen te stellen
- Taken te delegeren
- Duidelijke communicatie te bevorderen
- Een gezonde werk-privébalans aan te moedigen
Vital Solutions helpt om burn-outs te voorkomen
Een Preventief Medisch Onderzoek (PMO) kan een belangrijke rol spelen bij het voorkomen van burn-outs. Door vroegtijdig signalen van stress en overbelasting te identificeren, kunnen werknemers en werkgevers proactieve maatregelen nemen om een burn-out te voorkomen.
Daarnaast geeft een PMO inzicht in werkgerelateerde risicofactoren en creëert de bewustwording bij werknemers en werkgevers. Het biedt ook de mogelijkheid om op maat gemaakte adviezen te geven en een gezonde leefstijl te bevorderen. Deze proactieve aanpak kan helpen om tijdig in te grijpen, voordat stressklachten escaleren tot ziekteverzuim.
Wil je meer weten over het Preventief Medisch Onderzoek, en hoe het jouw organisatie zou kunnen helpen? Neem dan contact met ons op!
